Prada I. Prevalence of dental caries among 6 - 12 year old schoolchildren in social marginated zones of Valencia, Spain. J Clin Exp Dent. 2020 Apr 1;12(4):e399-e408. doi: 10.4317/jced.56390. PMID: 32382390
Bu çalışmada -bilgim dahilinde- yeni bir kavram olan "sosyal dışlanmışlık" ele alınmış. Çalışma sonucunda çürük riski ile ilişkilendirilen faktörlerin (gelir düzeyi, beslenme, fırçalama sıklığı, ailenin eğitim düzeyi gibi) özel bir bileşimi olan sosyal dışlanmışlıkla ağız sağlığı arasında güçlü bir ilişki bulunduğu yönünde. Ancak ülkemiz açısından düşünüldüğünde (ve diğer ülkeler) bu kavramın yeninden tanımlanmasına ihtiyaç olacağı açık.
Sosyal dışlanmışlık İspanya'daki Sağlık, Tüketim ve Sosyal Refah Bakanlığı tarafından "insanların topluma yanı sıra farklı siyasi, ekonomik ve sosyal alanlara katılımını kaybetmesi" olarak tanımlanmış. Bu noktada kurum yoksulluğun sosyal dışlanmışlıkta etkili ancak tek belirleyici faktör olmadığını belirtmiş. Buna yol açan faktörler;
düşük gelir düzeyi
aile bağının olmaması
okul problemleri
sorunlu komşularla bir arada yaşanması
mental hastalık varlığı
yaşlılık
mental veya fiziksel eksiklikliği varlığı
özel bir grubun üyesi olmaktan
Araştırmalarda sosyal dışlanmış olan insanların düşük eğitim düzeyine ve daha düşük gelir seviyesine sahip oldukları, devlet imkanlarından daha az faydalandıkları, daha fazla stresli oldukları ve daha kötü sağlık durumlarının bulunduğu (kötü beslenme, daha az fiziksel egzersiz, sigara veya uyuşturucu kullanımı gibi nedenlerle), umutlarının olmadığı ve sosyal bağlarının azalmış olduğu gösterilmiş. Tüm bu nedenlerin bireylerin ağız sağlığının da etkilediği gösterilmiş. Sosyal dışlanmış içindeki çocukların da diş çürüğü gibi oral hastalıklara daha duyarlı olması beklenir.
Bu çalışmada araştırmacılar yukarıda verilen bilgiden hareket ederek İspanya'nın Valensia kentinde sosyal dışlanmışlık bulunduğu düşünülen 6-12 yaş aralığındaki çocukların diş çürüğü görülme sıklığı ile oral sağlık alışkanlıklarını değerlendirmeyi amaçlamışlardır. Ayrıca çalışmada yüksek çürük prevelansı, oral hijyen eksikliği ve dengesiz beslenme alışkanlığı ile sosyal dışlanma durumu arasında bir ilişki olup olmadığı sorusuna yanı aranmıştır.
Çalışmaya dahil edilen okullarda bulunan çocuklar sosyal dışlanmışlık olasılığı çocuklardır Zira okullarda;
çingeneler
finansal kaynak sınırlılığı
bir veya her iki velidede bağımlılık ve hapis cezası gibi sorunlar yaygın.
Çalışma sonucunda araştırmacılar sosyal dışlanma riski bulunan çocukların yüksek DMFT ve plak indeksine sahip olduğu gözlenmişler. Bu sonuca görede, sosyal dışlanmanın çürük prevalansını ve DMFT indeksini artıran temel bir faktör ve kötü ağız hijyeni alışkanlıklarının bir göstergesi olabileceğini ileri sürmüşlerdir.
Çeviri ve sunum : Dt. İsmail Cihangir (ERÜ Pedodonti AD)
Comments