Yang Y, Xia B, Xu Z, Dou G, Lei Y, Yong W. The effect of partial pulpotomy with iRoot BP Plus in traumatized immature permanent teeth: A randomized prospective controlled trial. Dent Traumatol. 2020 Apr 29. doi: 10.1111/edt.12563. Epub ahead of print. PMID: 32348009.
Pulpa dostu materyal konusunda kalsiyum hidroksit ile başlayan serüven MTA devriminden sonrada devam ediyor. MTA'nın handikaplarını kapatmaya çalışan ama bir taraftanda daha üstün özellikler sergilediği söylenen materyaller grubuna bir örnek.
Komplike kuron kırıkları ile komplike kuron kök kırıklarında pulpa ağız ortamına açılmakta ve bu vakalarda tedavi yapılmadığında pulpa nekrozu oluşabildiği gibi immatür daimi dişlerde kök gelişimi durabilmekte. İmmatür dişlerde dişler sürmeye başladıktan 3 ile 5 sene sonrasında yeterli kök boyu ve kalınlığı oluşup kök ucu kapadığından dolayı pulpa vitalitesinin korunması önemli. Bu noktada yapılan tedavi parsiyel pulpatomi tekniği. Bu teknikte sağlıklı pulpa dokusuna ulaşılabilmesi için üstteki 2 mm'lik pulpa dokusu çıkartılmakta. Bundan sonra 1,5-2 mm'lik kalınlıkta uygun bir pulpa kaplama ajanı sağlıklı pulpa dokusu üzerine yerleştirilip restorasyon yapılmaktadır. Bu yaklaşım şekli komplike kuron kırıklarının tedavisi için genel olarak kabul görmüş ve yüksek başarı sağlayan tedavi şeklidir.
Parsiyel pulpatomide pulpa kaplama ajanları tedavinin başarısında önemli rol oynarlar. İdeal bir ajan iyi bir izolasyon gücüne, biyo uyumluluğa, antibakteriyel özelliğe ve biyo uyarıcı özelliğe sahip olmalı. 1960 yılında Dr. Cveck tarafından pulpatomi tekniğinin duyurulmasından beri kalsiyum hidroksit altın standart olarak üzerinde en çok çalışılan materyaldir. Kalsiyum hidroksit kalsifik köprü oluşumunu uyarıcı özelliği yanı sıra mükammel antibakteriyel bir ajandır. Ancak bu materyalin çözünmesi, kötü izolasyon yeteneği, oluşan kalsifik bariyerde "tünel etkisi" gibi bazı deavantajları enflamasyon hatta pulpa nekrozuna yol açabilmekte. Bu nedenle daha iyi özelliklere sahip diğer materyallerin alternatif pulpa kaplama ajanı olarak kullanılması söz konusu olmuştur.
Parsiyel pulpatomide son yıllarda kullanılan pulpa kaplama ajanlarından birisi MTA'dır. Bu materyal klinik çalışmalarda orta süre içinde (ortalama kontrol süresi 21 ay) yüksek başarı oranı göstermiş. Bazı çalışmalar ile çürükten etkilenmiş daimi dişlerde yapılan pulpatomi çalışmalarında kalsiyum hidroksit ile MTA arasında anlamlı bir fark bulamamış. MTA kalsiyum hidroksitin olumlu özelliklerinin yanı sıra mükemmel sızdırmazlık sağlaması ve kalsifik doku oluşumu için sitokin salınımını uyarma özelliğine sahip. Ancak bu materyalinde dişte renklenme yapma, uygulama zorluğu ve uzun sertleşme süresi (ortalama 4 saat) dezavantajları mevcuttur.
Yakın zaman için iRoot BP Plus isimli yeni bir biyoseramik materyal duyuruldu. bu materyal kalsiyum silika, kalsiyum fosfat, zirkonyum oksit ve tantalyum oksitten oluşmakta. Yapılan in vitro çalışmalarda bu materyalin iyi bir biyo uyumluluğu olduğu, sızdırmazlık özelliklerinin yüksek ve antibakteriyel özelliklerinin güçlü olduğu görülmüş. Ayrıca uygulaması kolay olmakla birlikte dişte renklendirici özelliği bulunmamakta. Bu özellikleriyle iRoot BP Plus endodontistlerin ilgisini çekmiş ve pulpotomi, pulpa tabanı perforasyon onarımı ve benzeri işlemler için de başarılı bir şekilde kullanıldığı bildirilmiş. Ancak bu materyalin travmaya maruz kalmış ve pulpası açılmış dişlerin tedavisinde iRoot BP Plus kullanımı hakkında çok az sayıda çalışma mevcut. Dolayısıyla bu çalışmada komplike kron kırığı veya komplike kron-kök kırığı olan immatür kalıcı dişlerde iRoot BP Plus ile parsiyel pulpotominin klinik ve radyografik sonuçlarını araştırmak amaçlanmış.
Çalışmada komplike kron kırığı veya komplike kron-kök kırığı olan 110 immatür kalıcı diş rastgele iki gruba ayrıldı. Tüm dişler, iRoot BP Plus (deney grubu, n = 50) veya kalsiyum hidroksit (kontrol grubu, n = 49) ile parsiyel pulpotomi yapılmış. 1, 3, 6, 12, 18 ve 24 ay sonra klinik ve radyografik olarak değerlendirilmiş. 24 ay sonraki radyografik değerlendirmede kök uzunluğu, kök genişliği (kök uzunluğunun apikal 1/3 ve 2/3'ünden) ve kalsifik bariyer kalınlığı (kalsifik bariyerin sol sağ ve orta kısmından) ölçülmüş.
Çalışma sonunda vitalitenin sürmesi, kök uzunluğu ve dentin duvar kalınlığı açısından gruplar arası fark bulunmamış. Kalsifik köprü iRoot BP Plus grubunda kalsiyum hidroksit grubuna göre daha ince bulunmuş. Ancak araştırmacılar bu bulguda kalsifik bariyerin kalitesinin daha önemli olduğuna vurgu yapmışlar. Bu vurguyu yaparkende; yapılan bir çalışmada kalsiyum hidroksit ile oluşan kalsifik bariyerin daha poröz olduğu ve bunun bakteri penerasyonuna izin verebileceği gösterilmesi, bazı çalışmalarda da iRoot BP Plus ile oluşan kalsifik bariyerin daha homojen olduğu sonucuna varılması refere edilmiş. Araştırmacılar elde ettikkleri buglulara göre iRoot BP Plus, parsiyel pulpotomi için etkili bir kapatma materyali olabileceği sonucuna varmışlar.
Tunnel Effect nedir?
Kalsiyum hidroksitin yüksek alkalen yapısı ile pulpa üzerinde meydana getirdiği ince kuagülasyon nekroz tabakasının altında oluşan dentin dokusunun yekpare bir yapıdan oluşmaması, içinde yumuşak doku ve enflamatuar hücrelerin bulunduğu por ve kanalların olması durumu. Bu oluşum kalsiyum hidroksit ile oluşan poröz dentin tabakasının, altındaki pulpa dokusunu korumada yetersizlik oluşturduğu düşünülüyor. (Kaynak)
Çeviri ve sunum : Dt. İrfan Bulut (ERÜ Pedodonti AD)
Comentarios