Karki S, Horváth J, Laitala ML, Vástyán A, Nagy Á, Sándor GK, Anttonen V. Validating and assessing the oral health-related quality of life among Hungarian children with cleft lip and palate using Child-OIDP scale. Eur Arch Paediatr Dent. 2020 Apr 22. doi: 10.1007/s40368-020-00525-x. PMID: 32323224.
Dudak damak yarığı olan çocukların handikaplı bir yaşam rutini olduğunu biliyoruz. Ama bu handikapları önem sırasına sokmak ve buna göre yardımcı olmak anlamlı olacaktır. Çalışmada elde edilen veriler bize bu anlamda yol gösterici. Ayrıca koruyucu uygulamaların önemine de vurgu yapılmış. Zira yaşam kalitelerini düşüren sadece dudak damak yarığı değil buna eklenen diş çürükleri, diş eti sorunları ve konjenital diş eksiklikleri.
Ağız Sağlığı ile İlişkili Yaşam Kalitesi (OHRQoL) kişiye özel bir ağız sağlığı indikatörü. Bu indikatörler genelde oral hastalık ve rahatsızlıkların foksiyonel, emosyonel ve fizyolojik yansımalarını değerlendirmek için kullanılır. Yarık damağı olan ve olmayan yarık dudaklı çocuk ve genç erişkinler (CLP) estetik ve konuşma sorunu yaşayan bir hasta grubu olup bu durum onların yaşam kalitesini etkiler. Daha önce yapılan çalışmalarda bu çocukların damak yarığı olmayan çocuklar, diş çürüğü bulunan çocuklar ve ortodontik sorunlu olan çocuklarla karşılaştırıldığında kötü OHRQoL seviyelerine sahip olduğu görülmüş.
Dünyada CLP'nin prevelansı 1000 canlı doğumda 0,8 olarak görülmekte. Macaristan'da ise bu oran 0,7 bulunmuş. Budapeşte'de yapılan bir çalışmada CLP olmayan çocuklara göre CLP'li çocuklarda diş çürüğü, gingival kanama ve konjenital diş eksikliğinin fazla olduğu görülmüş.
Günlük Performans Üzerinde Çocuk - Ağız Sağlığı Etkisi (Child-OIDP) skalası 3 noktalı bir Likert skalası kullanarak son 3 ay içerisinde ağız durumlarının etkilerinin şiddet ve sıklığı araştırılır. 8 fizyometrik ölçüm (yeme, konuşma, ağız temizliği, uyuma, emosyonel stabilte, gülümseme, okul/iş devamı, insanlarla temas) yapan Child-OIDP skalası; yalın, anlaşılması ve uygulaması kolay bir skaladır.
Bu çalışmada araştırmacılar Macar diline çevrilmiş Child-OIDP skalasının geçerliliğini değerlendirmeyi ve bu geçerli skala ile CLP'li çocukların ağız sağlıkları ile ilişkili yaşam kalitelerini incelemeyi amaçlamışlar. Çalışmanın diğer bir amacı ise dental ve gingival durumun tespiti ile bunun OHRQoL ile ilişkisini değerlendirmek.
Çalışma sonucunda Child-OIDP'ın Macarca versiyonu dudak damak yarıklı çocuklarda (CLP) ağız sağlığı ile ilişkili yaşam kalitesinin değerlendirmesinde (OHRWoL) geçerli ve güvenilir bulunmuş. Bu hasta grubunda ağız sağlığı yaşam kalitesi üzerinde önemli düzeyde etkili. Bu etkinin -daha önceki çalışmalarında gösterdiği gibi- yarık varlığına diş çürüğü ile diş eti kanamasının da eklemesi ile oluşması mümkün.
Çalışmada yaşam kalitesi üzerindeki etkinin özellikle yemek yeme, konuşma ve duygunun kontrolünde odaklandığı görülmüş. CLP sorunu olan çocukların özellikle bu ihtiyaçları açısından yardıma ihtiyaçları olduğunun bilinmesi önemlidir.
Bu soruna sahip olan çocuklarda yaşam kalitesinin arttırılması için ağız sağlığının korunmasında, klinisyenler kadar aile ve bireyin kendisinin de önemli bir rolü vardır. Bu soruna sahip olan çocukların genç erişkin yaşlara kadar mutlaka kontrol altında tutulmaları gereklidir. Zira sağlıklı çocuklara göre CLP'li çocukların oral hastalıklar açısından daha fazla risk altındadır ve koruyucu uygulamalarda bu durum gözetilmelidir.
Likert Skalası nedir?
Likert ölçeği, katılımcının bir dizi ifade hakkındaki görüşlerini ölçen kapalı uçlu psikometrik bir ankettir. Katılımcılar anket sorularını değerlendirdikten sonra karşıt uçlardan çeşitli cevaplar arasından seçim yapabilir. Likert skalaları, katılımcılardan istenen derinlik seviyesine bağlı olarak beş, yedi veya dokuz noktaya sahip olabilir. Likert ölçeği, bu sistemi bulan kişi olan Rensis Likert'ten ismi ile adlandırılır. 1932'de Likert, insanların bir konuya yönelik tutumlarını ölçerek bir dizi ifadeye cevap vermelerini ve her biri hakkında ne hissettiğini değerlendirmelerini sağlayarak bu yöntemi geliştirdi. (Kaynak)
Çeviri ve sunum : Dt. Türkan Mahyaddinova (ERÜ Pedodonti AD)
Commenti