Aliakbari E, Gray-Burrows KA, Vinall-Collier KA, Edwebi S, Marshman Z, McEachan RRC, Day PF. Home-based toothbrushing interventions for parents of young children to reduce dental caries: A systematic review. Int J Paediatr Dent. 2020 Apr 25. doi: 10.1111/ipd.12658. Epub ahead of print. PMID: 32333706.
Veli ile çocuk arasındaki davranışsal ilişkisinin düzenlenmesi konusu gerçekten zor bir nokta. Bunun değerlendirilmesi için başka bir zorluk. Ancak şu bir gerçekki çalışmalardan alınan sonuçlar; çocuk veli süzgeçinden geçtiği için suyunun suyu. Ve bu noktada doğru veri almak bir iş, doğru davranış yönlendirmesi ikinci iş, bir de bunun için kullanıcı dostu bir yöntem üretmek daha büyük iş. Sanırım bu konuda doğruluğu ölçülebilir ve efektif bir yöntem bulana Nobel ödülü verilir. Eğer tarihe geçmek istiyorsanız alın buyrun bu literatürdeki açığı kaptın.
İngiltere'de özellikle en fakir alanlarda 5 yaşındaki çocukların yaklaşık yarısında çok sayıda dişi etkileyen çürük var. Bu yaş grubu çocukların genel anesteziye alınma nedenlerinin başında da bu durum geliyor. UK yönergelerinde çürüğün önlenmesi için 8 yaşına kadar çocukların dişlerinin ilk geldiği andan itibaren velilerinin yönetiminde günde iki kez florlu diş macunu ile fırçalanması gerektiği belirtilmekte.
Ancak günümüzde hekimleri ve yardımcı personel tarafından bu alışkanlığın çocukların günlük rutinine girmesi ve velilerin diş fırçalama yönetiminin oluşmasını sağlayacak olan en verimli yöntem konusunda bir bilgi bulunmuyor.
Zira çocukların diş fırçalama konusunda bir yöneticileri olmaması çürük oluşumunda büyük bir risk oluşturuyor. Yapılan çalışmalarda yönetim olmadan çocuklarda çürük riskinin arttığı ve optimal yönetimin sağlanması durumunda 3,5-4,5 yaş aralığındaki çocuklarda %30 oranında çürük seviyesinin azaltıldığı gösterilmiş.
Yapılan çalışmalarda 1,5-5 yaş arasındaki çocukların %9-72 (farklı çalışmaların sonuçları bu şekilde ama çoğunluğu yüksek oranda olduğunu göstermiş)'sinin veli yönetimi olmadan diş fırçaladığını göstermiş. Çocukların veli yönetimi olmadan çok kısa bir süre (ortalama 10 saniye) diş fırçaladığını göstermiş. Ayırca veli yönetimi olmadığında çocuklar fazla miktarda diş macunu kullanma riski var. Dolayısıyla çocukların veli yönetiminde diş fırçalaması sadece onların etkin bir şekilde plak kaldırılmasını sağlamaz, aynı zamanda macunu yutma ve yeme risklerini engelleyecektir.
Bu noktada sadece veli yönetiminde diş fırçalanmasının kısa süre içinde etkilerinin gösterilmesi değil aynı zamanda çürük artışına uzun dönem etkilerinin de tespit edilmesi gereklidir. Ancak günümüze kadar çocukların veli yöntiminde dişlerinin fırçalanmasının özendirilmesinin etkinliğini gösteren sistematik bir derleme yapılmamıştır.
Bu çalışmada da bu eksik bilgiyi tamamlamak için günümüze kadar yapılan çalışmaların bir derlemesi yapılmış.
Çalışmada 2014-2016 yılları arasında "diş fırçalama", "çürük", "çocuklar" ve "veli/bakıcı" anahtar sözcüklerini içeren çalışmalar araştırılmış. 10176 çalışmadan kriterlere uygun olan 42 araştırmanın incelemesi yapılmış.
Yapılan çalışmalardaki birinci sorun kişiye özel komponentler bulunmaması ve çalışmaların etkinlik hedeflerinden yoksun olması. Yine bu çalışmalarda verilen eğitimin etkin oldu veya olmadığını gösteren davranışsal değişikliklerin neler olduğu belirtilmemiştir.
Çalışmalarda görülen bir diğer sorun ise veli yönetiminde diş fırçalanmasının etkinliğini sağlayacak olan bir eğitim sonucu görülmemektedir. Çalışmalarda veli yönetimi ile çürük azalmasının sağlandığının gösterilememesinin nedenlerine de girilmemiştir.
Sonuç olarak araştırmacılar bu konuda yapılmış çalışmalarda büyük eksikliklerinin olduğunu belirtmekte ve özellikle iyi bir ağız sağlığının sağlanmasındaki davranışsal engellerin giderilmesi için veli-çocuk arasındaki iletişim şeklinin değiştirilmesi sayesinde velilerin daha iyi bir şekilde desteklenebileceğini ifade etmekteler.
Çeviri ve sunum : Dt. Ezgi Güren (ERÜ Pedodonti AD)
Comments